Νέα VS Αρχαία

«... ούτε μου άρεσαν ποτέ οι άνθρωποι που αρίστευαν στα πάντα. Ένας άνθρωπος που αριστεύει στα πάντα θα πει ότι δεν έχει καμία ιδιαίτερη κλίση, καμία προτίμηση, δεν έχει κάνει μιαν επιλογή.»

Γ. Ρίτσος (απόσπασμα από συνέντευξη)

Όσο ήμουν μαθήτρια και μετέπειτα φοιτήτρια μπορεί να είχα μια αδυναμία και κλίση στα Νεοελληνικά μαθήματα αλλά μου άρεσαν και τα Αρχαία και δη το άγνωστο όταν πρωτοασχολήθηκα στη Β΄ λυκείου. Τώρα που καλούμαι να τα διδάξω μπορεί να έχω σε εκτίμηση και τους δύο τομείς αλλά αν και είναι νωρίς για αυτοκριτική νιώθω να μου ταιριάζουν τα Νέα.

Στα Νέα με γοητεύει η ιδέα πως ίσως οι σκέψεις μου εφάπτονται σε ένα σημείο με τις σκέψεις του δημιουργού. Ένας καθηγητής μου στη Σχολή έλεγε ότι εμείς πρέπει να θέτουμε ερωτήματα στο κείμενο, ότι η λογοτεχνία είναι ένα «πώς». Είναι γεγονός πως στην εκπαίδευση ως έχει, υπάρχει εκείνος ο περιορισμός στη σκέψη αλλά υπάρχει ο τρόπος να προκαλέσεις μια διεύρυνση στην οπτική του παιδιού. Τι όμορφο συναίσθημα όταν οι μαθητές προτείνουν μια σκέψη που δεν πέρασε από το μυαλό μου! Προσπαθώ να μη μαθαίνω στα παιδιά μου «τι» να σκέφτονται αλλά «πώς» και φυσικά θέλω να αποφεύγεται η άμετρη ανάλυση κι η ξερή ερμηνεία. Τέλος, μ' αρέσει ο διάλογος και κυρίως ο αντίλογος που διεξάγεται με αφορμή ένα κείμενο ή ένα θέμα έκθεσης. Ο καθένας παραθέτει τις εμπειρίες του, ταυτίζεται ή απομακρύνεται, σκέφτεται, προσεγγίζει. Άλλωστε ήμουν τυχερή, από το γυμνάσιο ως το Πανεπιστήμιο είχα καλούς δασκάλους στα Νέα οπότε υποθέτω πως σε μεγάλο βαθμό έπαιξε κι αυτό τον ρόλο του.

Στην αντίπερα όχθη τα Αρχαία. Αν εξαιρέσει κανείς τη σχολική ιδέα που επικρατεί για τη μετάφραση των κειμένων και για την ανούσια πλην άχρηστη πολλές φορές προσκόλληση ορισμένων σε ασήμαντες λεπτομέρειες, τα αρχαία είναι για μένα πρόκληση! Συγκεκριμένα το άγνωστο που δε χρειάζεται να διαβάσεις μετάφραση αλλά να τη «βγάλεις»  εσύ ο ίδιος, να νιώσεις το κείμενο και τα νοήματά του, να το βάλεις σε μια σειρά. Αρωγοί εδώ λιγότεροι καθηγητές μα πάραυτα σημαντικότατοι. Ωστόσο με θλίβει η χρόνια πεποίθηση που επικρατεί ότι η προσέγγιση και εξέταση των κειμένων πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο.

Είναι γεγονός πως κάτι γίνεται λάθος με τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στα σχολεία. Ίσως γι' αυτό υπάρχει αυτή η απαξίωση και η υποβάθμιση για τις ανθρωπιστικές σπουδές. Κι όμως αν μπορούσαν όλοι να νιώσουν τη γοητεία των μαθημάτων αυτών κι αν οι εκπαιδευτικοί πρώτοι από όλους δίδασκαν με πάθος, σύμφωνα με τις κλίσεις τους κι εντάσσοντας νέα μέσα και τεχνολογίες τότε μάλλον τα πράγματα θα ήταν καλύτερα.
Τέλος, είναι σημαντική η ενθάρρυνση προς του μαθητή. Η επισήμανση των θετικών βημάτων του, της προόδου του ώστε να γεννηθεί μέσα του το φιλότιμο και το πείσμα.

Πολλά τα «καλά θα ήταν να...», τα σχέδια, οι βλέψεις. Είμαστε πολύ μικροί για να κρίνουμε και να συμβουλεύουμε μα αρκετά μεγάλοι για να αντιληφθούμε τα λάθη και τα ορθά. Αρχικά ας δουλέψουμε επίμονα κι ας οπλιστούμε με θετική αύρα, ας πέσουμε κι ας ξανασηκωθούμε κι έπειτα θα βρούμε τον εαυτό μας μέσα στο νέο μας ξεκίνημα, μέσα στο όνειρό μας που μετ' εμποδίων πραγματοποιείται.
Ποιος ξέρει; ίσως να είμαστε εμείς η νέα γενιά εκπαιδευτικών που θα αλλάξει κάτι!!

«Κι αντί να ψάχνεις τριαντάφυλλα στα στήθη

αυτών που χάμω τα πετάξανε

Φτιάξε καρδιά μου

το δικό σου παραμύθι

αλλιώς τη βάψαμε»