« Ἡ δύναμή σου πέλαγο και ἡ θέλησή μου βράχος »
Δ. Σολωμός

«Δε θα γράφεις, όταν δεν έχεις κέφι χρυσό μου κορίτσι, ούτε όταν δεν έχεις τίποτα να πεις.

Δε θα ήταν καλό να βάλουμε στη ζωή μας καταναγκαστικά έργα, όσο μικρά και να ’ναι.»
Γ. Σεφέρης

Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014

Τώρα που είναι άνοιξη

«Κι εσύ άμα γίνεις μάζα, στρατός χάνεσαι, σκιάζεσαι μ' ό,τι ακούς καινούργιο,
Άμα ξυπνήσεις εσύ, τότες θα' ρτει η άνοιξη.»
Δ. Σωτηρίου
στη φωτ. ποίημα του Γ. Σεφέρη

Νιώσε τη ζωή κι άφησέ τη να σε συγκλονίσει. Αγάπα τις δυσκολίες κι άφησέ τες να σε παρασύρουν, βγάζουν σε μονοπάτια ανθισμένα. Άγγιξε πρώτος, μόνος σου όλες τις πτυχές του εαυτού σου και ρίσκαρε τα πρόσκαιρα για τα αιώνια. Γύρευε εκείνο που οι άλλοι αγνοούν και τιθάσευσέ το. Έχε υπομονή μα μη συμβιβάζεσαι. Διατήρησε τις σιωπές σου για να ακουστούν τα λόγια σου όταν έρθει η ώρα. Απόφυγε όσους σού βγάζουν τον κακό σου εαυτό. Πάλεψε για το όνειρό σου, γι' αυτό που δεν ομολογείς σε κανέναν και δούλεψε με πάθος. Μη ξεχνάς, ποτέ σου μη ξεχνάς τον στόχο κι αν μοιάζει απρόσιτος επαναπροσδιόρισέ τον μα μην τον εγκαταλείπεις. Πίστεψε στους ανθρώπους ενστικτωδώς μα εμπιστεύσου μόνο τον εαυτό σου. Μάθε να εκτιμάς το αμελητέο γιατί εκεί κρύβεται η ευτυχία. Συμφιλίωσε το συναίσθημα με τη λογική μπορούν να γίνουν σύμμαχοι ισχυροί. Σκέψου τα λίγα μα συγκεντρώσου στα πολλά. Τώρα που είναι άνοιξη. Εμπνεύσου!!

Δευτέρα 17 Μαρτίου 2014

Μέρες ποίησης...

«(...)Δεν προσπαθεί να εκφράσει την προσωπικότητα των ποιητών, 
μάλλον προσπαθεί να την καταργήσει, όπως έγραφε ο Ελιοτ. 
Αλλά κάνοντας αυτό, εκφράζει μιαν άλλη προσωπικότητα 
που ανήκει σε όλους.(...)»
Γ. Σεφέρης (για την ποίηση) «Ο Καβάφης του Σεφέρη»


Κι όλοι θα θυμηθούμε την ποίηση στις 21. Όπως «ανεπαισθήτως» θυμηθήκαμε πέρσι τον Καβάφη. Ύστερα ξεχάστηκε καθώς ο νέος χρόνος είναι αφιερωμένος σε άλλον, δεν υπάρχει χώρος.
Δε λέω πως είναι κακό. Όπως κι αν ταξιδεύει η ποίηση, καλό είναι. Έστω κι αν με ένα της φευγαλέο πέρασμα ερεθίσει για λίγο την άμαθη ψυχή μας, καλό θα είναι.
Το κακό είναι που καταφέρνουμε το αιώνιο να το τιμήσουμε πρόσκαιρα κι επιφανειακά στην πρόχειρη εποχή μας. «Μα...», θα λέγαν κάποιοι έτοιμοι για αντιλογίες «...πού καιρός για ποίηση;». Αν της δίναμε μια ευκαιρία, η ίδια θα μας έδινε την πολυπόθητη απάντηση. Δυστυχώς δεν υπάρχει χρόνος.


Τρίτη 11 Μαρτίου 2014

«Ανεξήγητο. Δεν καταλαβαίνω τους ανθρώπους. 
Όσο και να παίζουν με τα χρώματα, είναι όλοι τους μαύροι.»
Γ. Σεφέρης

Μετά από τις πρόσφατες χαρές που μας χάρισε η ορκωμοσία πετάχθηκαν και οι τελευταίες -ελπίζω!- μάσκες και φορεσιές. Όσο κι αν προσπαθήσεις να τους δικαιολογήσεις πρέπει να το πραδεχτείς για να κρατήσεις μόνο τις καλές στιγμές μαζί τους. Ποιος έχει όρεξη τώρα να φορτώσει το μυαλό του με μολυσμένες σκέψεις; Είναι κρίμα πάντως. Κάποτε να ήταν η καθημερινότητά σου και λίγο έπειτα να μην τους αναγνωρίζεις. Μάλλον έτσι είναι οι άνθρωποι, στις χαρές απομακρύνονται. Στην αρχή τάχα ξαφνιάζεσαι, απογοητεύεσαι μα το συνηθίζεις. Όσοι βέβαια αντέξουν σε αυτό το φρικτό βασανιστήριο αξίζουν την ευγνωμοσύνη σου. Η κολλητή λέει ότι δεν υπάρχει λογική σε αυτό μα την απασχολεί το ίδιο. Λέει επίσης ότι τώρα θα ήθελε να ήταν βράδυ καλοκαιρινό, να ήμασταν στη λίμνη και να ακούγαμε έντεχνα. Έντεχνα έχουμε. Νύχτα είναι. Η λίμνη μας και το καλοκαίρι λείπουν. Κι η κολλητή. Κι εγώ. Πώς η κάθε μας συζήτηση καταλήγει στην Πόλη μας δεν το έχουμε ακόμη καταλάβει...


«Του το κρατάω αυτού του κόσμου
που δε μου ανήκει ο εαυτός μου
Γι' αυτό τα δίχτυα που του ρίχνω 
είναι όσα θέλω εγώ να δείχνω»

Σάββατο 8 Μαρτίου 2014

Αλτ! τίς ει;

«Με της μητρός μου φίλημα, με φούχτα γη της γης μου»
Δ. Σολωμός

Νομίζω πως είναι η πρώτη φορά που ο Δίδυμος θα λείπει τόσο καιρό από το σπίτι αφού η σχολή προτίμησής του ήταν στην πόλη μας, ευτυχώς δηλαδή γιατί είναι δύσκολο να σπουδάζεις δυο παιδιά ταυτόχρονα. Μπορεί να μη θυμάμαι σωστά αλλά είναι τουλάχιστον η πρώτη φορά που εκείνος φεύγει κι εγώ μένω πίσω. Εξάλλου ήμουν εγώ που σπούδαζα σε άλλη πόλη. Τώρα όμως η μάνα Πατρίδα  τον καλεί.
Το σπίτι βρίσκεται την τελευταία βδομάδα μέσα σε μια αναταραχή. Προετοιμασίες και άσκοπες αγορές όπως τις χαρακτηρίζει ο αδερφός αλλά οι γονείς θέλουν να προβλέψουν κάθε ενδεχόμενο. Οι συμβουλές από τις παλιότερες σειρές έρχονται και παίρνουν. Οι γονείς και δη οι μανάδες των παιδιών που έχουν ήδη υπηρετήσει είναι όπως πάντα υπερβολικές. Υπάρχουν διάφορες απόψεις για τον στρατό αλλά όπως και να το κάνεις δεν μπορεί παρά να είναι μια ακόμη εμπειρία. Έπειτα,  βγήκαμε με την παλιοπαρέα μέχρι πρωίας, τσουγκρίσαμε στην υγειά του νέου φαντάρου, είδε γνωστούς, φίλους παππούδες, μαγείρεψε η μαμά τα πιο αγαπημένα φαγητά, κοιτάξαμε τα δρομολόγια τρένων, λεωφορείων και όλων των απαραίτητων μέσων που θα αλλάξει, μετρήσαμε τις αποστάσεις σε χιλιόμετρα κι ώρες, αγοράσαμε τις κατάλληλες κλειδαριές προς αντιμετώπιση κλοπών, άλλαξε κινητή συσκευή για παν ενδεχόμενο και γενικά αφού εφοδιάστηκε με όσα ο ίδιος πιστεύει πως πρέπει να έχει μαζί του κλείνοντας τα αφτιά του στις υπερβολές, όλα φαίνονται να είναι έτοιμα!
Παρ' όλα αυτά έχουμε γελάσει πολύ με τις προετοιμασίες...

Μου φαίνεται περίεργο! Θα μου λείπει.

Η γνώμη μου κάποτε ήταν πως δε θα έπρεπε να παραπονιέται κανείς που πηγαίνει στον στρατό, τώρα όμως βλέποντας από κοντά κι έχοντας διευρύνει γενικώς την οπτική μου θεωρώ ότι είναι ένα διάστημα αδράνειας για τα παιδιά που έχουν όνειρα, θέλουν να εργαστούν, να συνεχίσουν τις σπουδές και τέλοσπαντων να πάνε λίγο παραπάνω. Είναι σαφές πως δεν τίθεται θέμα αγάπης ή αφοσίωσης προς την Πατρίδα καθώς αυτά μπορούν να αποδειχθούν διαφορετικά. Από την άλλη δεν ξέρω αν θα μπορούσε το κενό τους να συμπληρωθεί από εκείνους που είναι μόνιμοι στρατιωτικοί. Προφανώς είναι ένα από τα θέματα όπως κι άλλα τόσα στη χώρα μας που θέλουν εξέταση από την αρχή. Ωστόσο, αν θες να δεις τα θετικά είναι και μια στιγμή «αποτοξίνωσης» από τον έξω κόσμο.

Καλή θητεία λοιπόν και καλές εμπειρίες!!


Κυριακή 2 Μαρτίου 2014

«Να 'σαι καλά, δάσκαλε!»

«Ταύτην την επαγγελίαν επιτελούντι είη μοι συν ταις ευχαίς των εμών διδασκάλων 
ο Θεός βοηθός εν τω βίω.»
(κατακλείδα όρκου)



Περάσαμε από τα χέρια πολλών καθηγητών ως φοιτητές. Γνωρίσαμε προσωπικότητες που αποτυπώθηκαν στη ψυχή μας κι άλλες που ξεχάστηκαν μετά το τέλος του εξαμήνου. Αναμφισβήτητα ήμασταν αυστηροί κριτές με τους ανθρώπους που στέκονταν απέναντί μας για να μας μεταδώσουν τις γνώσεις μα περισσότερο στοιχεία του χαρακτήρα τους.
Προσωπικά, φύσει πεισματάρικο παιδί ήρθα σε αντιπαράθεση με κάποιους καθηγητές διατηρώντας βέβαια την ευγένεια και τη ψυχραιμία μου κάθε φορά. Θεωρώ πως τις περισσότερες φορές είχα δίκιο μα υπήρξαν στιγμές που ήμουν εντελώς λάθος. Παρ' όλες τις αντιλογίες με μερικούς είχα ξεχωρίσει ανάμεσά τους λαμπρά πρότυπα κι ανθρώπους που με ενθουσίαζαν. Εκείνους τους έκρινα πιο αυστηρά μέσα μου ώστε να σιγουρευτώ πως ήταν άξιοι της εμπιστοσύνης και του θαυμασμού μου.

Προφανώς, όταν συναναστρέφεσαι με τόσους ανθρώπους, οι αντιφάσεις που συναντάς είναι μεγάλες μα προσπαθούσα να κρίνω τον καθένα ξεχωριστά κι απέφευγα όσο ήταν δυνατόν τις συγκρίσεις. Οι καθηγητές που εν τέλει αποτύπωσα μέσα μου με δίχασαν στις αρχές ουκ ολίγες φορές. Ίσως είναι παράδοξο αλλά με ενδιέφερε και με προβλημάτιζε για το ποιοι θα σταθούν απέναντί μας αφενός επειδή θα τους έβλεπα αρκετές ώρες μέσα στο εξάμηνο κι αφετέρου γιατί ήθελα να παίρνω από αυτούς τους ανθρώπους όχι μόνο γνώσεις αλλά κι όσα χαρακτηριστικά τους θεωρούσα αξιοζήλευτα.

Φεύγοντας από τη Σχολή έχω να μεταφέρω εκτός από όμορφες φοιτητικές αναμνήσεις, εξίσου καλά πρότυπα διδασκόντων. Βέβαια είναι φυσικό να υπάρχουν στο μυαλό μας κι εκείνοι οι πιο... παράξενοι τους οποίους όμως θυμόμαστε πια με ένα χαμόγελο χωρίς όμως να τους δικαιολογούμε. Εκείνους που δε θα θυμάμαι μετά από καιρό είναι οι αδιάφοροι, όσοι έμπαιναν στην τάξη και δεν προκαλούσαν κανένα συναίσθημα, δεν εξέπεμπαν καμία λάμψη.

Εκείνοι για τους οποίους αξίζει να μιλήσει κανείς και να τους μνημονεύσει είναι όσοι μπαίνοντας στα αμφιθέατρα και τις αίθουσες σκόρπιζαν μεράκι και πάθος με κάθε λέξη, με κάθε βλέμμα. Το πιο όμορφο όμως ήταν πως αφού παρέθεταν τη γνώμη τους με ευκρίνεια γίνονταν άριστοι ακροατές των απόψεών μας που με τον καιρό τις παρουσιάζαμε όλο και πιο δομημένες, με περισσότερο θάρρος. Εξάλλου πάντοτε με γοήτευαν οι καθηγητές που προσπαθούσαν να εξασκήσουν και να δοκιμάσουν την κριτική μας ικανότητα. Αυστηροί μεν ευδιάθετοι δε, μας έδωσαν εφόδια όχι μόνο για τέσσερα χρόνια αλλά για πολλά παραπάνω.

Ωστόσο, η φοιτητική κοινότητα ήταν διχασμένη. Οι πανεπιστημιακοί που εκτίμησα εγώ είχαν ορκισμένους «οπαδούς» και φανατικούς «εχθρούς». Αυτούς τους ανθρώπους όμως, θεωρώ πιο επιτυχημένους! Διότι καλός ή κακός δε χαρακτηρίζεται ο καθηγητής που θα «περάσει» ή θα «κόψει». Κάποτε μας έδιναν κάτι χαρτιά να αξιολογήσουμε τους διδάσκοντες. Επιφανειακές κριτικές, ανούσιες. Ο Δάσκαλος θα έπρεπε να κρίνεται σύμφωνα με την εντιμότητά του, την εχεμύθειά του, την ικανότητα να αντιλαμβάνεται πίσω από τις λέξεις σου το μεράκι σου για το αντικείμενο, τη θέληση να σε καθοδηγεί κι όχι να σε χειραγωγεί, τις αλήθειες που μοιράζεται με τους φοιτητές, τις γνώσεις βεβαίως μα όχι στη στείρα μορφή τους, τον ζήλο του να διδάσκει, την ικανότητά του να σε εξετάζει τίμια κι όχι επιπόλαια.  Αρκετοί φοιτητές βέβαια δεν είναι κι οι πιο αδέκαστοι κριτές, κουβέντα που παραπέμπει σε μακρηγορίες.

Όχι, οι καθηγητές που ξεχώρισα δεν ήταν τέλειοι. Είναι Άνθρωποι. Κάποτε ίσως και να με απογοήτευσαν, δε θυμάμαι, έχουν επικρατήσει οι στιγμές που με συνεπήραν. Ακόμη και το ότι παραδέχονταν και πάλευαν με τις ατέλειές τους όμως τους εξύψωνε στα μάτια μας. Εξάλλου την αλήθεια τους αγαπήσαμε ακόμη κι αν καμιά φορά έμοιαζε σκληρή στα άμαθα μάτια μας.

Εν τέλει, ισχύει για τους καθηγητές ό,τι και για τους άλλους ανθρώπους που συναντάμε στην πορεία προς την κατάκτηση των ονείρων μας, πως κρατάμε μέσα μας όσους μας εμπνέουν, εκείνους που μας βγάζουν τον καλύτερό μας εαυτό και με τρόπο που ίσως οι ίδιοι να μην αντιλαμβάνονται μας δίνουν ώθηση.

Ευγνωμοσύνη κι ευχαριστώ λοιπόν, για όσα μου προσέφεραν, για εκείνα που τους «έκλεψα».


σημ: ο τίτλος από το διήγημα του Γ. Ιωάννου